Onafhankelijkheids dag

11 november 'de nationale dag van onafhankelijkheid in Polen

Dit is de allerbelangrijkste Poolse nationale feestdag. Het is de dag waarop alle Polen herdenken dat hun land, na 123 jaren van bezettingen en onderdrukking, weer vrij en onafhankelijk werd. Op de 11de november 1918, namelijk, werd het militaire gezag over gedragen door de Regency Raad aan Josef Pilsudski, dè grote strijder voor de Poolse onafhankelijkheid en oprichter van de Poolse strijdkrachten.

Pas ingesteld in 1937, werd deze feestdag slechts twee jaar gevierd omdat zowel tijdens WO II als tijdens de Volksrepubliek deze feestdag verboden was. Verboden, doch nimmer vergeten! In de jaren 1945 – 1989 waren er de grote vaderlandslievende demonstraties, door de  oppositie op die dag georganiseerd, die dan erg hardhandig werden onderdrukt door autoriteiten. Pas op 19 februari 1989 werd deze dag opnieuw (nu wel wettig) ingevoerd. Vandaag de dag vinden grote feesten, bijgewoond door veel Poolse gezagsdragers, plaats met name op het Pilsudskiplein in Warschau. Precies om één uur wordt dan ook de wacht, voor het graf van de onbekende soldaat, plechtig afgelost.

Veel kerken vieren missen „voor het vaderland”. Sinds 1989 nemen elk jaar enkele duizenden vrijwilligers deel aan een „Vrijheidsrun” om die dag te gedenken. Helaas, splijt nu al een paar jaar, deze belangrijkste nationale feestdag heel de Poolse samenleving in plaats van haar te verenigen. Sinds het jaar 2009 organiseren veel Poolse nationalisten (groeiend in aantal) op deze dag in Warschau de „Marsen voor de Onafhankelijkheid”. Dit komt door dat tot 2015 de rechtse politieke kringen vonden dat Polen nog niet een volledig onafhankelijk land was (ze geven de schuld daarvoor aan: de EU, de Duitsers en aan de Russen). Nadat de presidents- en parlementsverkiezingen in 2015 werden gewonnen door de anti – EU partij PiS (Prawo i Sprawiedliwość) wil men „de Maart van de Onafhankelijkheid” om zetten in een zeer nationalistische „Maart is Polen voor Polen”.

Deze diepe verdeeldheid vindt haar oorsprong ook in het historische verleden en de diepe politieke verschillen tussen de belangrijkste politici aan wie Polen het herkrijgen van haar onafhankelijkheid in 1918 dankt: de socialistische Jozef Pilsudski en Roman Dmowski, de „beschermheilige” van het Poolse nationalisme (ook de anti-semitische opvattingen hebben hiermee te maken).
De voormalige president Bronislaw Komorowski heeft in 2012 het initiatief genomen tot een mars „Samen voor het onafhankelijke Polen”. Hierbij leggen politici bloemen bij de monumenten ter ere voor de activisten van de verschillende groepen die aan de onafhankelijkheid van Polen hebben bijgedragen. Dit voert tot diepgaande geschillen in de Poolse samenleving.